Spor ve Epilepsi(Makale)

Egzersiz ve Epilepsi İlişkisi

Epilepsi hastaları ve aileleri genellikle egzersiz sırasında nöbet oluşacağından endişe ederek, fazla koruyucu bir tutumla gereksiz aktivite kısıtlamasına giderler. Egzersiz sırasında nöbetler oldukça nadirdir, nöbetler genellikle egzersizden 15 dk- 3 saat sonra görülür. Bu örnekler de oldukça az sayıdadır, özellikle nöbetlerin yapısal beyin lezyonuna bağlı olduğu hastalarda egzersizin nöbetleri kötüleştirici etkisi olduğu saptanmıştır, ancak bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir.

Egzersiz ile nöbetler üzerinde olumlu etkiler de gözlenebilir. Hiperventilasyon (HPV) sırasında EEG’de epileptiform aktivite artmakla beraber, egzersiz sırasında EEG’deki epileptik deşarjların azaldığı gösterilmiştir. Yani ters olarak egzersiz sırasında yapılan HPV EEG’yi düzeltmektedir, bunun nedenin egzersiz sırasındaki oksijen alımındaki artış olduğu düşünülmektedir. Egzersiz sırasında salgılanan beta-endorfinler ile sıkıntı ve stresin azalmasının, artmış dikkat ve zihnin belli bir noktaya odaklanmasının da olumlu etkilerde bulunmaktadır.

Epilepsi Tedavisinin Egzersiz Üzerine Etkileri nelerdir?

Antiepileptik ilaçlar, yorgunluk, uykuya eğilim, görme bozuklukları, konsantrasyon güçlüğü, koordinasyon bozukluğu gibi yan etkilere neden olabilirler. Bundan dolayı egzersiz performansı üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Ayrıca bazı ilaçlar kilo artışına da yol açabilirler, bu yan etki düzenli fizik egzersizle aşılabilir. İlaç tedavisi ile nöbetleri kontrol altına alınamayan bazı hastalarda , cerrahi tedaviler ve vagus sinir stimülasyonu uygulanmaktadır. Bu yöntemlerin kişinin fiziksel aktivitesi üzerine olan etkileri tam olarak bilinememektedir. Bu hastalarda cerrahi sonrası egzersizlere yavaş yavaş başlanmalıdır.

Spor yapan epilepsi hastalarının karşılaştığı riskler nelerdir?

Spor aktivitesine katılma kararı alındığında egzersiz sırasında nöbetler üzerine olumsuz etkide bulunabilecek faktörlerin, hasta ve hekim tarafından bilinmesi gereklidir. Bu risk faktörleri şunlardır:

• Aşırı yorgunluk
• Uykusuzluk
• Tuz kaybı
• Su kaybı
• Aşırı fiziksel aktivite ile bağlantılı tuz fazlalığı
• Aktiviteden önce az beslenme nedeniyle kan şekerinde düşme

Spor yapan epilepsi hastalarına neler önerilir?

Yakın temas gerektiren spor dallarında tekrarlayan minör kafa travmalarının nöbet sıklığını artırdığına dair kesin kanıtlar olmamakla birlikte epilepsisi olan atletlerin başlık kullanmaları önerilmektedir. Ayrıca yeterli sıvı alımı, aşırı egzersizden kaçınma yeterli uyku ve beslenmeye önem verilmesi gereklidir.Önemli noktalardan biri de yaralanma riski bulunan spor dallarına katılım kararıdır.Nöbetinin geleceğini önceden anlayan yada yalnızca gece gelen nöbetleri olan hastalar pek çok aktiviteye gözetim altında katılabilirler. Bununla birlikte yakın temas gerektiren, havacılıkla ilgili sporlar ve denetim olmadan su sporları yapılmasından kaçınılmalıdır. Nöbetleri tamamen durmuş sporcular için dahi kesinlikle yapılmaması gereken birkaç spor dalı vardır.Sık nöbet geçiren, nöbetleri kontrol altına alınamamış hastalarda spor dalı seçilirken çok daha dikkatli olunması gereklidir. Spor yapılan bölgede denetim ve güvenlik önlemleri alınmış olmalıdır. Uygun spor dalının seçimi her bir hasta için özel olarak yapılmalı, sporcu , antrenör ve hekim birlikte tartışarak uygun spor dalına karar verilmelidir.

     Kaynak:

• Türk Epilepsi İle Savaş Derneği
• * Bu makale, hiçbir düzenleme yapılmadan, yazıldığı şekilde alıntılanmıştır. Özel Melekler Evi Rehabilitasyon Merkezi, yazı içeriğinde bulunabilecek rahatsızlık verici kelime ve ifadelerden sorumlu değildir.